Speed Riding, henüz yeni bir spor dalı. Başlangıcı yine performans paraşütlerin (skydiving) tepelerden havalandırılmasıyla oluştu. Performans paraşüt nedir öncelikle bunu incelemekte fayda var.
Yazımın bu kısmında "paraşütçülük" ya da "paraşüt" kelimelerinde anlatılan dal ve ekipman tamamen skydiving terimleridir, "serbest paraşüt" kelimesinin yanlışlığını vurgulamak için kullanıyorum. Karıştırılmaması için önceden yazayım.
Paraşütçülükte son 2 yıla kadar iki tip farklı kumaş kullanılıyordu. Bunlardan birisi
F 111 denilen, hava geçirgenliği olan ve daha az performans vererek daha fazla tölerans imkanı sağlayan paraşütlerdir. Hedef, öğrenci ve b.a.s.e paraşütleri F 111 kumaştan imal edilir ve kanat profilleri kalına yakındır. Bu paraşütlerde paraşüt, hızlı kumada almaz, stall'a girse bile frenler bırakıldığı saniyede yeniden (biraz şokla) dolar. Temel olarak kumaşın sağladığı en büyük avantaj hatalı dönüşleri tölere etmesi, stabil bir uçuş sağlaması ve yavaş olmasıdır.
Diğer bir kumaş türü olan
ZP (zero porosity - sıfır geçirgenlik), F 111'in hava geçirmeyen versiyonudur denilebilir. ZP kumaş, hava direncini en aza indirir (sürtünme azdır), böylelikle çok yüksek hız ve performans kazandırır. Zaman içerisinde paraşütlerin aerodinamik yapısı da buna göre değişmiş, daha ince, farklı cell konfügirasyonlarına geçilmiş (üçgencell gibi) performans en üst seviyelere taşınmıştır.
Performans paraşütlerin kullanılabilmesi için temel paraşüt manevraları, hakimiyeti, derinlik ve uçuş hissiyatının tamamen kazanılmış olması gereklidir.
Örnekleyecek olursak 200 sq ft ( feet kare) boyutundaki ve aynı tasarımdaki bir paraşütü hem F 111 hem de ZP kumaşla imal ettiğimizde,
F111;
Standart paraşüt uçuş performansı sağlar. Herhangi bir manevrada tölerans payı vardır ve hataları görmezden gelir. Hatta palye zamanını bile tutturamasa öğrenci, güzel bir şekilde yere indirir.
ZP;
Performas özellikler gösterir. Hızı ve dönüşleri çok hızlıdır. Kontrolü kolaydır ancak yere yaklaşma hızından dolayı palye zamanı kestirilemez, kesinlikle hata yapılmamalıdır.
Bu nedenle performans (hızlı) paraşütlere geçişte, belirli bir geçiş prosedürü vardır. Kaldı ki hızlı paraşütlerin de içlerinde çeşitler vardır. Önce klasik kanat profiline sahip hızlı paraşütlere (örnekte olduğu gibi), derinlik hissi kazanıldıkça da 50-100 atlayış içerisinde eliptik performans paraşütlere geçilir. Misal 290 sq ft F111'den sonra 200 sq ft performansa geçilir ve bu süreçte giderek bu paraşütün boyutu azaltılır. 150 sq ft'lik bir klasik performans paraşütten sonra yine 190 veya 200 sq ft'lik eliptik bir performans paraşütle atlanabilir. Aynı sistem burada da devam eder ve tecrübe-hissiyata göre boyut azaltılır.
SPEED RIDING PARAŞÜTLERİ
Speed Riding paraşüt tasarımları çıkmadan evvel bu spor karadan yapılıyordu ve yine yüksek performans eliptik perfvormans paraşütlerle gerçekleştiriliyordu.
Örnek video:
video/88/Skydi ... ound-Lauch
Daha sonra tasarımlar glişti ve günümüzdeki halini aldı. Koşarak havalandırmak çok çok zordur çünkü paraşüt çok hızlıdır. Ve %90 oranında eliptik performans paraşüt kullanmış paraşütçüler (skydiving) icraa eder.
Yani özetle,
Sağda solda bazen denk gelinen ilanların gazına gelip almayın, alırsanız da skydiving'e başlamadan, eliptik ZP paraşüt performansı nedir görmeden kesinlikle denemeyin. En hızlı yamaç paraşütünün 10 katı üstünde uçuş ve alışık olmadığınız bir dalış hattı var.
SAYDIĞIM ŞARTLARI YERİNE GETİRMEMİŞ KİŞİLER İÇİN %100 TEHLİKELİDİR!
Ki performans paraşüt kullanıyor olmak bile yeterli değildir mutlaka (bana göre) canopy piloting eğitiminin alınmış olması gereklidir aynı zamanda.
Sevgiler.
Volkan
Not: ZPX adında yeni bir kumaş üretti Aerodyne firması yine skydiving performans paraşütlerde kullanılmak üzere. Daha az yer kaplıyor, daha sağlam ancak ben ayrı bir kategoride ele almadım bu kumaşı.
onuda söyliyim...
dalıveriyor elliham...
