Kanat Seçimi
Gönderilme zamanı: 1 on yıl 6 yıl önce (28.12.2007, 13:26)
Kanat seçimindeki kriterlere geçmeden önce bir eğitmen olarak üstüne basa basa tekrar söylemem gerekir ki; Başlangıç eğitimini tamamlamış bir öğrenci pilotun uçacağı kanat şüphe götürmez şekilde DHV-1 veya EN-A sertifikalı olmalıdır. İlave olarak da bu pilot bu kanatla öğrenme ve ilerleme (ayrıca uçuştan ne beklediği) durumuna göre en az 6-12 ay boyunca bu seviye kanat ile uçmalıdır. (her hafta en az 1 kez 15-20 dk ve üzeri uçtuğunu varsayıyorum)
Bu temel bilgi üzerine "Kanat Seçimi Kriterleri" ni açıklayabiliriz.
Kanat seçimini önce 2 ye ayıralım:
1-Kanat Seviye seçimi:
Kanat seçiminde ilk kriter şüphesiz Pilot Seviyesidir. Her Pilot seviyesini bilmek ve ona göre kanat almak durumundadIr. Eğitmenlerin yönlendirmesi de kanat seçimi ve tercihinde önem taşımaktadır. Ancak ülkemizdeki mevcut durumda Eğitmenlerin uçuş tecrübesi ve eğitim becerisi de sorgulanması gerektiğinden , eğitmen dışında tecrübeli pilotların da kanat seçiminde fikirleri alınmalıdır.
Kanat seçimindeki 2. kriter , pilotun uçuştan ne beklediği , hangi sıklıkta uçacağı , hangi tepelerden (arazi koşullarında) uçacağıdır.
Eğer bir pilot Yarışmalara katılmayacaksa , XC (mesafe) uçmayacaksa , sezon boyu şehir şehir gezmeyecekse , sadece haftasonları veya ayda bir yaptığı irtifa süzülüşleri onu tatmin edecekse , tüm uçuş hayatı boyunca sadece DHV-1 ve EN-A sınıfı kanatlarla (%70 önerilir) veya DHV 1-2 (sakin) ve EN-B (sakin) (%30 önerilir) kanatlarla uçmalıdır.
Ayrıca belirtmek gerekir ki bir pilot XC uçmaya , yarışmalara katılmaya ve farklı hava ve arazi koşullarında uçmaya istekli ise , kendisini iyi geliştirmeli , doğru bir eğitimi tecrübeli bir eğitmenden almalıdır , tecrübeli pilotların tavsiyelerine uymalıdır. Yani sadece istemek yeterli değilidir. Pilot Aşağıda saydığım kanatları uçurabilecek tecrübeye ulaşmış olmalıdır.
Bazı DHV 1-2 ve EN-B kanatlar , tüm DHV-2 , DHV 2-3 , EN-C , EN-D ve competition kanatlar iyi bir aktif pilotaj gerektirmektedirler. İyi bir Aktif pilotaj yetisi , bir hafta sonu pilotunun yıllık uçuş saati uçuş niteliği/kalitesi itibariyla zor (çok uzun zamanda) sahip olabileceği bir yetidir.
Ayrıca DHV-1 ve EN-A kanatlarla da Soaring yapmanın , termik dönmenin , mesafe uçmanın son derece mümkün olduğu unutulmamalıdır. Önemli olan pilotun becerisidir.
Tecrübesiz bir pilot DHV-2 kanatla havada sürekli tedirgin uçmasına bol emercensi durum yaşamasına rağmen irtifa almayı , mesafe yapmayı ve uçuştan keyif almayı başaramazken , iyi eğitimli ve eğitim sonrası kendisini iyi geliştirmiş ve DHV-1 , EN-A kanatla uçan bir pilot , grubun en üstüne çıkabilir , termalleri en verimli dönebilir ve diğerlerine nazaran en uzağa güvenli bir şekilde gidebilir.
DHV-1 ve EN-A kanatlar dizaynları itibarıyla yüksek pasif güvenliğe , yani düştüğü instabil/emercensi durumlardan pilot müdahalesine gerek kalmadan kısa sürede kurtulabilme yeteneğine sahip olduklarından , (yarışmalar haricinde) uçuştan beklentisi her ne olursa olsun emniyet içerisinde uçmak isteyen tüm pilotların tercihi olan kanatlardır.
Günümüz DHV-1 , EN-A kanatlarının , 90’ların 2. yarısında kullanılan yarışma kanatlarından daha yüksek performansa (süzülüş-hız) sahip olduğunu da küçük bir not olarak eklemeliyim.
Unutulmaması gereken bir diğer nokta da , testi , seviyesi , durumu ne olursa olsun her kanadın kapanma yasayabileceği , emercensi durumlara düşebileceğidir. Pilot DHV-1,EN-A kanatla dahi uçsa (müdahalesine gerek kalmayacak bile olasa) kanadını nasıl düz uçuşa geri döndüreceğini bilmek zorundadır. Test sistemleri kanatların düz uçuşa dönme hız ve reflekslerini ölçsede bunun ne sıklıkta yaşanabileceği konusunda fikir vermezler.
2-Marka ve model Seçimi:
DHV , Afnor ve EN testi almış tüm markaların kanatlarının uçulabilir kanatlar olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Dolayısıyla alınacak kanadın Marka-model seçimi , fiyatlara , satış sonrası destek alma durumuna veya populeriteye göre şekillenir.
Eğer bir 2. el kanat alınıyorsa: geçmişi iyi ve doğru bilinen (geçmişi bilinmiyor ise görsel olarak iyice incelenmiş) , toplamda 250 uçuş saatini geçmemiş , uçarak veya rafta 10 yılı doldurmamış , tercihen yamasız yırtıksız veya iyi onarılmış kanatlar tercih edilmelidir.
Hatalı kanat seçiminin sebeplerini de şöyle sıralamak mümkün:
1- Pilotun kendi seviyesini bilinmemesi
2- Pilotun uçuştan kendi beklentilerinin ne olduğunu bilmemesi
3- Üst seviye kanadın ne anlama geldiğinin anlaşılmaması
4- Arkadaş ve çevre gazıyla , üst sınıfa geçmeye heves edilmesi
5- Kendisinden iyi uçan bir pilotun bu iyi uçuşunu sadece veya büyük ölçüde kanada borçlu olduğunun düşünülmesi
6- Bir havacılık disiplini olan Yamaçparaşütü sporunun ciddiye alınmaması
Sonuç:
Yamaçaparaşütü ciddi bir Havacılık disiplinidir. Bunu eğlenceli ve emniyetli yapmak bizim elimizdedir.
Kanat seçimini iyi yapan pilot kariyeri boyunca güvenle uçar ve uçuşundan keyif alır.
Kötü yapılan kanat seçimi ise; eğer pilot şanslıysa en fazla korkmasına , tırsmasına , uçuş sevgisini kaybetmesine , huzursuz olmasına ve nihayetinde uçuşu bırakmasına , eğer o kadar şanslı değil ise bir kaza kırım yaşamasına sebep olacaktır.
Özay
www.axis-turkey.com
www.ozayzorlu.com
Bu temel bilgi üzerine "Kanat Seçimi Kriterleri" ni açıklayabiliriz.
Kanat seçimini önce 2 ye ayıralım:
1-Kanat Seviye seçimi:
Kanat seçiminde ilk kriter şüphesiz Pilot Seviyesidir. Her Pilot seviyesini bilmek ve ona göre kanat almak durumundadIr. Eğitmenlerin yönlendirmesi de kanat seçimi ve tercihinde önem taşımaktadır. Ancak ülkemizdeki mevcut durumda Eğitmenlerin uçuş tecrübesi ve eğitim becerisi de sorgulanması gerektiğinden , eğitmen dışında tecrübeli pilotların da kanat seçiminde fikirleri alınmalıdır.
Kanat seçimindeki 2. kriter , pilotun uçuştan ne beklediği , hangi sıklıkta uçacağı , hangi tepelerden (arazi koşullarında) uçacağıdır.
Eğer bir pilot Yarışmalara katılmayacaksa , XC (mesafe) uçmayacaksa , sezon boyu şehir şehir gezmeyecekse , sadece haftasonları veya ayda bir yaptığı irtifa süzülüşleri onu tatmin edecekse , tüm uçuş hayatı boyunca sadece DHV-1 ve EN-A sınıfı kanatlarla (%70 önerilir) veya DHV 1-2 (sakin) ve EN-B (sakin) (%30 önerilir) kanatlarla uçmalıdır.
Ayrıca belirtmek gerekir ki bir pilot XC uçmaya , yarışmalara katılmaya ve farklı hava ve arazi koşullarında uçmaya istekli ise , kendisini iyi geliştirmeli , doğru bir eğitimi tecrübeli bir eğitmenden almalıdır , tecrübeli pilotların tavsiyelerine uymalıdır. Yani sadece istemek yeterli değilidir. Pilot Aşağıda saydığım kanatları uçurabilecek tecrübeye ulaşmış olmalıdır.
Bazı DHV 1-2 ve EN-B kanatlar , tüm DHV-2 , DHV 2-3 , EN-C , EN-D ve competition kanatlar iyi bir aktif pilotaj gerektirmektedirler. İyi bir Aktif pilotaj yetisi , bir hafta sonu pilotunun yıllık uçuş saati uçuş niteliği/kalitesi itibariyla zor (çok uzun zamanda) sahip olabileceği bir yetidir.
Ayrıca DHV-1 ve EN-A kanatlarla da Soaring yapmanın , termik dönmenin , mesafe uçmanın son derece mümkün olduğu unutulmamalıdır. Önemli olan pilotun becerisidir.
Tecrübesiz bir pilot DHV-2 kanatla havada sürekli tedirgin uçmasına bol emercensi durum yaşamasına rağmen irtifa almayı , mesafe yapmayı ve uçuştan keyif almayı başaramazken , iyi eğitimli ve eğitim sonrası kendisini iyi geliştirmiş ve DHV-1 , EN-A kanatla uçan bir pilot , grubun en üstüne çıkabilir , termalleri en verimli dönebilir ve diğerlerine nazaran en uzağa güvenli bir şekilde gidebilir.
DHV-1 ve EN-A kanatlar dizaynları itibarıyla yüksek pasif güvenliğe , yani düştüğü instabil/emercensi durumlardan pilot müdahalesine gerek kalmadan kısa sürede kurtulabilme yeteneğine sahip olduklarından , (yarışmalar haricinde) uçuştan beklentisi her ne olursa olsun emniyet içerisinde uçmak isteyen tüm pilotların tercihi olan kanatlardır.
Günümüz DHV-1 , EN-A kanatlarının , 90’ların 2. yarısında kullanılan yarışma kanatlarından daha yüksek performansa (süzülüş-hız) sahip olduğunu da küçük bir not olarak eklemeliyim.
Unutulmaması gereken bir diğer nokta da , testi , seviyesi , durumu ne olursa olsun her kanadın kapanma yasayabileceği , emercensi durumlara düşebileceğidir. Pilot DHV-1,EN-A kanatla dahi uçsa (müdahalesine gerek kalmayacak bile olasa) kanadını nasıl düz uçuşa geri döndüreceğini bilmek zorundadır. Test sistemleri kanatların düz uçuşa dönme hız ve reflekslerini ölçsede bunun ne sıklıkta yaşanabileceği konusunda fikir vermezler.
2-Marka ve model Seçimi:
DHV , Afnor ve EN testi almış tüm markaların kanatlarının uçulabilir kanatlar olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Dolayısıyla alınacak kanadın Marka-model seçimi , fiyatlara , satış sonrası destek alma durumuna veya populeriteye göre şekillenir.
Eğer bir 2. el kanat alınıyorsa: geçmişi iyi ve doğru bilinen (geçmişi bilinmiyor ise görsel olarak iyice incelenmiş) , toplamda 250 uçuş saatini geçmemiş , uçarak veya rafta 10 yılı doldurmamış , tercihen yamasız yırtıksız veya iyi onarılmış kanatlar tercih edilmelidir.
Hatalı kanat seçiminin sebeplerini de şöyle sıralamak mümkün:
1- Pilotun kendi seviyesini bilinmemesi
2- Pilotun uçuştan kendi beklentilerinin ne olduğunu bilmemesi
3- Üst seviye kanadın ne anlama geldiğinin anlaşılmaması
4- Arkadaş ve çevre gazıyla , üst sınıfa geçmeye heves edilmesi
5- Kendisinden iyi uçan bir pilotun bu iyi uçuşunu sadece veya büyük ölçüde kanada borçlu olduğunun düşünülmesi
6- Bir havacılık disiplini olan Yamaçparaşütü sporunun ciddiye alınmaması
Sonuç:
Yamaçaparaşütü ciddi bir Havacılık disiplinidir. Bunu eğlenceli ve emniyetli yapmak bizim elimizdedir.
Kanat seçimini iyi yapan pilot kariyeri boyunca güvenle uçar ve uçuşundan keyif alır.
Kötü yapılan kanat seçimi ise; eğer pilot şanslıysa en fazla korkmasına , tırsmasına , uçuş sevgisini kaybetmesine , huzursuz olmasına ve nihayetinde uçuşu bırakmasına , eğer o kadar şanslı değil ise bir kaza kırım yaşamasına sebep olacaktır.
Özay
www.axis-turkey.com
www.ozayzorlu.com