Hortum şiddetle dönen bir hava kolonudur. Uzaktan görüldüğünde dondurma külahına benzer. Sıklıkla Kuzey Amerika' nın iç, doğu ve kuzey doğusunda görünmekle birlikte Avustralya, Japonya, Orta Asya, İngiltere, İtalya da görülür. Küçük boyutlu olanları Türkiye' de de görülmektedir. Özellikle Babadağ da sık sık görmekteyiz, çok ufak olmalarına rağmen biz Yamaçparaşütülerini etkilemektedir!!!
Hortumun(Tornado) oluşması için 3 etken vardır;
1.Yer seviyesinden atmosferin orta seviyelerine kadar nemli hava
2.Karasız hava: yer seviyesinden itibaren sürekli yükselen sıcak hava.
3.Kaldırma Gücü: havanın yükselmesi için bir kaldırma gücüne ihtiyaç vardır. Bu güç genellikle zeminin yakınındaki havanın ısınmasıyla oluşur. Hava ısındığı zaman daha hafif olur ve yükselmeye başlar. Yükselen sıcak hava üzerindeki soğuk havayı yukarı doğru itmeye başlar bu durumda şimşekli fırtınayı tetikler.
Bütün şartlar oluştuktan sonra nemli ve sıcak hava atmosferin üst seviyelerine doğru yükselmeye başlar, yükselen hava soğur ve çok büyük ve yüksek bulutlar içinde yoğunlaşır, bu ise şimşekli fırtınanın oluşumunu sağlar. Şimşekli fırtına içindeki şiddetli yukarı doğru akımlara updraft denir. Hortumlarda, şimşekli fırtına içindeki updraftlar içinde oluşur.
En güçlü tornadolar genellikle Şimşekli fırtınaların oluşturduğu havanın aşağıya doğru çöktüğü down draftlar ve kuvvetli yağmur veya doluların oluştuğu bölüm de değil'de, updraftların yanında oluşur. Bu nedenle ani kuvvetli yağmur sağanakları ve dolu yağışı bazen tornadoların habercisi olabilir.
selamlar
bilal
KAYNAK: MTO KİTABLARI