Sivil havacılık meteorolojisi

Meteoroloji hakkında paylaşımlar, dökümanlar ve teknik bilgiler.

Moderatör: Moderatör Ekibi

Kullanıcı avatarı
Airbender
Mesajlar: 474
Kayıt: 08.09.2008, 10:15
Ad Soyad: Cenk Arman
Şehir: Ankara
Aldığı Beğeni: 7 / 0
Pilot Menüsü: 

Sivil havacılık meteorolojisi

Mesaj #1 gönderen Airbender » 1 on yıl 5 yıl önce (29.12.2008, 23:56)

Konuyu mümkün olduğunca yumuşatmaya ve sportif havacılık için hatta günlük hayatınız da kullanılacak şekle indirgemeye çalışacağım Sivil havacılık meteorolojisi günlük hayatımız da kullandığımız hava tahminlerinden daha tutarlı. Zaten adı hava tahmini olmaktan çıkmış durumdadır. :D Şaka bir yana sivil havacılık meteorolijisi şimdi ilk olarak anlatmaya başlayacak olduğum ''METAR'' veya ACTUAL'' denilen yayınla başlar.

Aşağıda bir hava durumun nasıl okunacağı konusunda bilgi vermeye çalışacağım ve bunu anlaşılabilmesi için parça parça yapıp sonunda toplamaya çalışacağım. :++:

ÖRNEK :

>>> LTAC (ANKARA ESENBOGA) <<<

METAR 291850Z VRB01KT 9999 SCT040 M08/M10 Q1025 NOSIG


METAR-ACTUAL
-Hava meydanlarında çalışanlar bu yayını genel de ''ACTUAL'' olarak adlandırırlar bunun sebebi ise her 20 dakika ve 50 dakika bir yapılan ölçümler bu yayın altında yapılır.
Bunlar çeşitli kod ve kısaltmalarla yapılır.
O bölgeye en yakın ve hatta o anki gelişmekte olan meteorolojik koşulları belirtilir.
-Sivil havacılık meteorolijisi aktif olan her hava meydanı ve onun çevresini kapsayacak şekilde çalışır ve yayınlanır. Bu yüzden dir ki International civil aviation organization (ICAO) uluslararasi sivil havacilik teskilatı kendine bildirilen tüm hava meydanlarına harf kısaltmalarından oluşan dörtlü kod dediğimiz kodlar vermiştir.(yazıyı Ankara'dan yazdığım için örnek Ankara)

LTAC Ankara Esenboğa

METAR 291050Z

METAR : Yayının türünü gösterir.(bir kaç tane daha yayın var fakat ilk olarak bunu anlatacağım)Her 20 dakika ve 50 dakika bir yapılan ölçümler

29 : o günün tarihini gösterir( bugün 29/12/2008)

1850Z : Ölçümün, değerlendirmenin yapıldığı saati gösterir.(burada UTC denilen GMT (greenwich mean time) kullanılır o zamanki gün dönümlerine göre Türkiye için üzerine +2 veya +3 saat eklenir ve yerel saat bulunur.)sonunda ki ''Z'' gmt yi temsil eder ve ''ZULU'' diye konuşulur.

Bunun hemen arkakından meterolojik koşullar sıralanmaya başlar.

VRB01KT : VRB (Variable) rüzgarın geliş yönünü gösterir. 000 dan 360 dereceye kadar olabilir örnekte ise rüzgarın değişken olduğu çeşitli yönlerden esebildiği söylenmektedir.
Hemen arkasına ise rüzgarın gücü-esiş hızı knot cinsinden verilmektedir.
örnek_____260030kt
260 dereceden 30 knot olarak esmektedir.

Burada unutulmaması gereken esas konu bu ölçümün uçağın kullanacak olduğu pistin konumuna göre yapıldığıdır.

9999 : Görüş mesafesini anlatan bölüm. 9999 m gökyüzünün 10 km ve üstü açık bir görüş sağladığının anlatımıdır. Daha düşük görüşler yine 2000 - 2800 - 3300 - 5500 vb rakamlarla belirtiliki bu sayılar üç haneli rakamlara düştüğünde uçuşlar riske girer ve havayolunun ekip ve ekipmanına göre uçuşların iptaline yada yedek meydana inilmesine kadar olaylar uzar.
Görüşün hemen arkasından da meydana gelecek olan hava hareketi belirtilir. Örnğimiz de bir gelişme gözükmüyor fakat belirtmeden geçemeyeceğim (DZ: Drizzle, RA: Rain, SN: Snow, SG: Snow grains, BR: Mist, FG: Fog, FU: Smoke,DU: Dust devils) gibi.

SCT040 : Bu bölüm tam konumuz!!!
Bu günlük dilde kullandığımız açık, az bulutlu, çok bulutlu ve kapalı dediğimiz şeydir.

Burada bölgedeki bulut (kapalılıklar) oluşumları anlatılır.
Gökyüzü 8 eşit parçya bölünür.
1/8 – 2/8 kapalılık için FEW (FEW)
3/8 – 4/8 kapalılık için SCATTERED (SCT)
5/8 – 6/8 – 7/8 kapalılık için BROKEN (BKN)
8/8 kapalılık için OVERCAST (OVC)

hemen arkasındaki kısmında verilen bulut taban yüksekliği;
10.000 feete kadar 100’er feet aralıklarla
10.000 feetin üzerinde ise 1000’er feet aralıklarla rapor edilir
Metar ölçmünde hiç bulut yoksa, CB bulutu vb...bulut grubu yerine NSC (Önemli Bulut Yok) kısaltma terimi kullanılır.
Hava tamamen açık ise, veya her meydan için belirlenen yükseklik limitinin altında bulut yoksa, ve Cumulonimbus (CB) bulutu bulunmuyor ise, Buna da CAVOK (Cloud, visibility and weather better than prescribed values - Ceiling(C) and visibility(V) ok(OK)) denir

Bir tahminde bir den çok bulut oluşumu bildirilebilir.

M08/M10 : Sıcaklık ve işba(doygunluk-yoğunluk) yı gösterir. Başlarındaki ''M'' Minus yani ''-'' dereceyi ifade eder. Avrupa ülkelerinde ve bizde santigrat okyanus ötesi ülkelerde fahrenayt kullanılır.

Q1025 : Basıncı ve basınç değerini ifade eder.

>>> LTAC (ANKARA ESENBOGA) <<<

METAR 291850Z VRB01KT 9999 SCT040 M08/M10 Q1025 NOSIG

Esenboğa için 29/12/2008 tarihinde saat 20:50 yerel saatte rüzgar değişik yönerden 1 knot kuvvetle esecek görüş 10000km ve üstü olacak bulut kapalılığı 4000 feet de yarı yarıya olacak sıcaklı ise -8 derece işba-10 olacak basınç1025
Şeklinde okunur.



VHF telsiz kullanlar varsa bu metar yayını doğrudan ATIS kanalı denilen
her hava meydanın sabit bir frekansından sürekli olarak yayınlanmaktadır isteyen bunu buradan dinleyebilir.

Olabilecek en uygun dille anlatmaya çalştım. Yalın ve ekstraları koymamaya çalıştım.
Daha sonra diğer yayın türlerini de anlatmaya çalışırım.
Atladığım yerler olursa bilenlerin tamamlamasını, anlatamadığımız yer olursa da çekinmeden sorulmasını rica ederim.


Kullanıcı avatarı
sansamasar
Mesajlar: 1
Kayıt: 23.05.2009, 22:04
Ad Soyad: Yılmaz Kaplan
Şehir: Antalya
Aldığı Beğeni: 0 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #2 gönderen sansamasar » 1 on yıl 3 yıl önce (09.06.2010, 13:46)

cenk hocam elinize emeğinize sağlık :)

Kullanıcı avatarı
apache72
Mesajlar: 4
Kayıt: 20.04.2010, 15:30
Ad Soyad: Birsel Varol
Şehir: Bursa
Aldığı Beğeni: 0 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #3 gönderen apache72 » 1 on yıl 3 yıl önce (26.08.2010, 07:19)

Bilmemek ayıp değil, öğrenmemek ayıptır. VHF telsizim var. Başıma gelirse ne demek olduğu hakkında bilgim olacak. Değerli arkadaşımıza (hocamıza) Bende ÇOOOK teşekkür ediyotum. :roll:

Kullanıcı avatarı
htamerursavas
Mesajlar: 198
Kayıt: 26.10.2012, 23:32
Ad Soyad: Hüseyin Tamer Ursavaş
Şehir: İzmir
Aldığı Beğeni: 91 / 9
Pilot Menüsü: 

Mesaj #4 gönderen htamerursavas » 1 on yıl 1 ay önce (27.01.2014, 11:52)

Aviation tools diye bir google app var. Yakındaki hava alanı ve meteoroloji merkezlerinden hava durumunu aynen yukarıdaki şekilde ve ek olarak altında ayrtıntılı şekilde (rüzgar hızı, bulut, basınç sıcaklık vb.) gösteriyor. Bakmanızı kesinlikle tavsiye ederim

Kullanıcı avatarı
Human capital
Mesajlar: 954
Kayıt: 24.06.2007, 18:40
Ad Soyad: İbrahim Coban
Şehir: Almanya
Aldığı Beğeni: 88 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #5 gönderen Human capital » 1 on yıl 1 ay önce (27.01.2014, 23:06)

Guzel ve yararli bir calisma olmus, bu calismanin devam etmesi pilot kitlesinin meteoroloji alanindaki bilgi
seviyesinin yukselmesine yardimci olabilir.
Selamlar

Kullanıcı avatarı
parscarc
Mesajlar: 33
Kayıt: 16.07.2013, 14:20
Ad Soyad: Sıddık Kutlular
Şehir: Bursa
Aldığı Beğeni: 0 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #6 gönderen parscarc » 1 on yıl 1 ay önce (28.01.2014, 17:47)

Ellerinize sağlık bilgi paylaştıkça çoğalan şeydir paylaşım için sağolun


Kullanıcı avatarı
Extasy
Mesajlar: 103
Kayıt: 29.05.2013, 17:40
Ad Soyad: Erdem Akcan
Şehir: Ankara
Aldığı Beğeni: 0 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #7 gönderen Extasy » 1 on yıl 1 ay önce (28.01.2014, 19:38)

Hocam emeğinize sağlık güzel ve bilgilendirici bir çalışma ....

Kullanıcı avatarı
halukyildiz
Mesajlar: 133
Kayıt: 18.04.2008, 01:58
Ad Soyad: Haluk Yildiz
Şehir: Ingiltere
Aldığı Beğeni: 0 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #8 gönderen halukyildiz » 1 on yıl 1 ay önce (29.01.2014, 00:37)

Niyetim yikici yada olumsuz bir cevap yazmak degil ancak soaring ve XC mantigiyla yapilan ucuslarda yerdeki bir istasyondan yada meydandan alinacak metar bilgisi eger o meydana inis planlamiyorsak cokta gerekli degildir. Tabi ki bu bilgi goz cikarmaz aksine o meydanda rapor edilen uyarilara karsi duyarliligimizi artirir. Peki metar bilgisinden daha guzel hangi kaynaklar var? Ilk bakilabilecek yer esbasinc egrilerinin yaninlandigi haritalardir. Bu haritalar azicik bilgisi olana cok sey anlatir. En basta L dusuk basinc merkezleri H yuksek basinc merkezlerinin hareketini gorebilirsiniz. Ruzgarin yonunu ve gucunu anlayabilirsiniz egrilerin siklastigi yerde ruzgar guclenir. Diger onemli bilgude cephelerin hareketlerini saatlerine kadar gorebilirsiniz. Genelde hava soguk cephe gectikten sonra en iyi soaring sartlarini verir. Bu haritayi inceledikten sonra sounding dedigimiz yukseklikle degisen sicaklik ve dew point bilgisini bulut olusum miktarlarini ve daha da guzeli seviye ruzgarlarini gosteren grafiklere goz atabilirsiniz. Bir meydanda 5knot ruzgarin olmasi xc ucusu sirasinda pilota hic bir anlam ifade etmez pilot icin gerekli olan bilgi ucys seviyesindeki ruzgar ve yonudur. Yon ozellikle yp pilotu icin cok onemli cunku ruzgari arkaya alarak en iyi mesafe ucusunu yapmak isteyecektir bu pilot. Meydandaki ruzgar yonuyle 1000 metre yukaridaki ruzgar yonu genelde farklidir. Diger bir konuda ucus yuksekliklerinlerinde sicakliklarin onceden bilinip ozellikle kokpitsiz ucan yp pilotlarinin onlem almasidir ayrica temperature ve dew point egrilerinin sounding grafiginde nerede birbirine yaklastigi bilinirse termik yukseklikleri bastan kestirilir. Termometre kullanmak gayet faydali olacaktir bu konularda. Birde sat24.com sitesinden bulut hareketlerini izleyerek ucus oncesi havanin nasil davrandigini yada ucacaginiz istikamette havanin kapali mi acik mi oldugunu cok rahat girebilirsiniz. Ucus oncesi hazirliklar ucustan cok daha onemlidir. Pilotlarin mesafe ucuslarini cok titizlikle bu konulari calisip yapmalari verimlerini ciddi olcude artiracaktir ve rekorlati gelistirecektir. Konu cok derin yuzeysel gectim arada hata ettiysek kusura bakmayin. Sorusu olan varsa dilimiz dondugunce anlatiriz eksigimizi hepberaber gorup ogreniriz kimse herseyi bilemez. Bende planorcuyum genelde fazla parazit yapmamaya calisiyorum ama baktim konu cok tskip almis 450 kusur kisi okumus demek merak var konuya deyip aradan girdim yine dayanamayip :)

doğanali
Mesajlar: 16
Kayıt: 03.01.2014, 19:28
Ad Soyad: Doğan Ali Demir
Şehir: Ankara
Aldığı Beğeni: 0 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #9 gönderen doğanali » 1 on yıl 1 ay önce (29.01.2014, 08:43)

Haluk bey, en basit şekilde ve detaylı hava oluşumlarını gösteren, bütün yp pilotlarının rahatlıkla anlayabileceği bir site tavsiyeniz varmıdır.
Teşekkürler.

Kullanıcı avatarı
halukyildiz
Mesajlar: 133
Kayıt: 18.04.2008, 01:58
Ad Soyad: Haluk Yildiz
Şehir: Ingiltere
Aldığı Beğeni: 0 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #10 gönderen halukyildiz » 1 on yıl 1 ay önce (29.01.2014, 13:42)

Bir eklenti gonderiyorum, sounding (tephigrams) grafiklerini anlatan. Onun disinda soaring ile ilgili derli toplu tam bir anlatim verecek siteye hic rastlamadim. Bende surekli cesitli kaynaklardan ve kitaplardan edindigim bilgileri kullaniyorum. Internette taranmis kopyasi dolasan Denis Pagan'in kitabida epey iyidir. Ucus gunlerinden once pilotlar arasinda briefing yapilmasi sonrasinda da debriefing yapilmasi lazim ki herkes birseyler katsin ve ogrensin. Ben gidemiyoru ancak IGC dosyalarindan goruldugu kadariyla, Ayas ve Uludag gibi merkezlerde haftasonlari cok sayida pilot ucuyor, bu pilotlar Cuma gecesi nasil bir meterorolojik analiz yapip Cumartesi tepeye gidiyor konusulmasi gerek. Bir gun onceden sartlar belirginlesmeye basliyor cunku. Ayas iki uc senedir rekor ucuslarina ilk 100 km gibi kisisel rekorlara ev sahipligi yapiyor. Bunlar tesadufen mi yapiliyor? Sanmiyorum. Iyi pilotlar havayi iyi okuyan kimselerdir, daha iyi kanada sahip olanlar yada daha iyi termik donenler degil. Malesef burada ucus oncesi bir bilgi paylasimi ben gormedim. Bir pilotun tepeye gittiginde basina gelebilecek en kotu durum, "Dun burada olmaliydin, termikler 10.000 feete kadar cikti 5 kisi 100 km Ali 200 Veli 250 km uctu ama bugun gokyuzu masmavi ve yaprak oynamiyor" denmesidir. Gunumuzde bu kadar meteorolojik veri mevcut iken kullanmamak, ogrenmemek olmaz.
Dosya ekleri
tephigrams.pdf
(7.09 MiB) 189 kere indirildi

Kullanıcı avatarı
htamerursavas
Mesajlar: 198
Kayıt: 26.10.2012, 23:32
Ad Soyad: Hüseyin Tamer Ursavaş
Şehir: İzmir
Aldığı Beğeni: 91 / 9
Pilot Menüsü: 

Mesaj #11 gönderen htamerursavas » 1 on yıl 1 ay önce (29.01.2014, 16:10)

Ücretsiz çok güzel programlar var ve bunları tepeye çıkarken bile cep telefonundan bakmak mümkün.
Bende;
Aviation tools free
Meteoroloji hava durumu
Poseidon
WindGuru var.
İlk 3'ü bizim meteo istasyonlarından aldıkları verileri gösteriyorlar.
Meteoroloji'de www.hazarfen.mgm.gov.tr var ücretsiz çok ayrıntılı bilgilere ulaşmak mümkün ancak web sitesi olarak çalışıyor.
Hepsi basit ve ücretsiz uygulamalar. Haluk beyin bahsettiği ayrıntıları içeren bir android uygulaması var mıdır bilmiyorum. Bilenler varsa paylaşsın lütfen


Kullanıcı avatarı
Airbender
Mesajlar: 474
Kayıt: 08.09.2008, 10:15
Ad Soyad: Cenk Arman
Şehir: Ankara
Aldığı Beğeni: 7 / 0
Pilot Menüsü: 

Mesaj #12 gönderen Airbender » 1 on yıl 1 ay önce (29.01.2014, 17:12)

Değerli Arkadaşlarım,

Sivil havacılıkta pilotlar kalkıştan önce hava durumu alırken sadece gidecekleri meydanın hava durumunu almazlar!
Operasyon ve pilotların kendi aralarında ki terminolojide yol boyu denen yani geçecek olduğu yerlerdeki en yakın meydanlarında varsa meteoroloji istasyonlarının da bilgilerini alırlar. Ayrıca yedek meydan hava durumu ve oranında yol boyu isteğe göre alınır.
Sizlerde xc uçuşlarınızda bunu bu şekilde kullanabilirsiniz. Bu bilgileri çok değerli kendi meteoroloji istasyonlarımızdan alabileceğiniz gibi bir çok ücretsiz ve istediğinizden daha ayrıntılı bilgi verebilecek ücretli sitelerden de alabilirsiniz. Hepsinin haricinde meteoroloji gönülleri sitelerinden anlık gözle yapılan gözlemleri bile alabilirsiniz.
Burada çok ufak nacizane bilgi bilgi paylaşımı başka bişey değil.
Bu arada Ayaş' dan yapılan yapılan rekorların hiç biri tesadüf değil hepsi koklanarak günler öncesinden değerlendirerek grafik ve değerlere bakılarak yapılmaktadır.