abdullah dede kaza raporu

[Lion06]

KAZA YAPAN PİLOT
ADI SOYADI : ABDULLAH DEDE
KAZA/OLAYIN TARİH VE SAATİ : 03 ŞUBAT 2013 SAAT 12:40
KAZA/OLAYIN YERİ : Keltepe/Çubuk/ANKARA
UÇUŞ MAKSADI : Yelken
PİLOTUN SORTİ SAYISI/TECRÜBESİ : 250 / 2009 Yılından itibaren bu sporla uğraşmaktadır.

KANAT MARKA/MODEL : SWİNG ARCUS 6
KAZA'NIN ÖZETİ :
03 Şubat 2013 Cumartesi günü sabah 10:30 sularında yaklaşık 10 kişilik bir grup ile Ankara İli Çubuk İlçesinde bulunan Miğre dağı bölgesine uçuş amaçlı gidilmiştir. Rüzgarın güney batı istikametinde esmesi nedeni ile, yolu bulunmayan Keltepe olarak isimlendirdiğimiz tepeye gidilmiş, arazi aracı ile 3 kişi Keltepeye çıkmıştır. Yapılan meteorolojik değerlendirme neticesinde rüzgarın yaklaşık 10 km civarında olduğu gözlemlenmiş, 3 kişi tarafından malzemeler uçuşa hazır hale getirilmiştir.
İlk kalkışı yapmak amacıyla hazırlandığım sırada rüzgar şiddeti 20 km civarına çıkmış, bu nedenle uçuş seviyesi olarak bizlerden daha az uçuşu bulunan arkadaşın kalkışı için kuşamdan çıkılarak, yardım etmek üzere yanına gidilmiştir.
Saat 12:35 sularında kalkış için hazır olan Abdullah DEDE’nin yaklaşık 15 metre altımızda twist bir şekilde kalkış yaptığını, havalanmasına müteakip pozisyonunu düzelttiğini ancak bu esnada tepenin güney tarafına doğru sürüklendiğini, kanada sağ fren vermek suretiyle kanadı düzelttiğini ve kalkış alanından 30-40 m irtifa aldığını ve güney doğuya doğru uzaklaştığını gözlemledik. Kanat görüş alanımızdan çıkarak gözden kaybolmuştur. Aşağıdan gelen, düştüğünü belirten telsiz anonsu üzerine yardım etmek üzere kaza olduğu belirtilen bölgeye hareket ettik. Tepenin güney tarafında kayaklıkların olduğu bölgede Abdullah DEDE’nin büyük bir kaya parçası üzerinde yattığını gördüm. Derhal 112 aranarak yardım çağrılmıştır. Yapılan ilk kontrolde bilincinin yerinde olmadığı, nabzın ve solunumun olduğu, çene kısmında ciddi bir kanamasının olduğu, kafasında darbeden kaynaklı bir kanama olduğu, sağ kol ve sol bacağının kırık olduğu gözlemlenmiştir. Gerekli ilkyardım müdahalesi yapılarak, GPS’ten hava ambulansına net koordinatların verilmesi ve çevredeki arkadaşlardan ateş yakmaları konusunda yardım istenmiştir. 13:15 civarında solunum durmuş olup, ambulans gelene kadarki süreçte iki defa kalp masajı yapılmış, 13:20 sularında sağlık görevlileri olay yerine ulaşmış, 13:30 civarında ise hava ambulansı bölgeye ulaşmıştır. 14:30 civarında ise Abdullah DEDE’nin beyin travması nedeniyle vefat ettiği haberi alınmıştır.
Malzemeye olay sonrası Jandarma el koymuş yaklaşık 15 gün sonra teslim etmiştir. Kaza sonrası malzemenin incelenmesinde sol fren ipinin, fren makarası altından 50 cm civarında burgu olmak suretiyle düğümlendiği; oluşan düğüm nedeniyle sola sürüklendiği ve yaklaşık 20-30 metre yükseklikte sol taraftan spin(viril)’e girerek, 3 turdan sonra 4. turda sol taraftan kayalıklara çarptığı, rüzgarın etkisiyle sürüklenmenin yaşandığı, kanadın tekrar havalanarak, baş ve sağ omuz üzerinden esas darbeyi aldığı değerlendirilmektedir.
Tüm camianın önemli dersler çıkartması dileğiyle...

[feridunist]

Rapor için teşekkürler. Tüm camiamızın başı sağolsun.

[linux_mandrake]

Tüm camiamızın başı sağolsun. Mekanın Cennet Olsun Abdullah Hocam

[tayran]

Kaza sonrası malzemenin incelenmesinde sol fren ipinin, fren makarası altından 50 cm civarında burgu olmak suretiyle düğümlendiği; oluşan düğüm nedeniyle sola sürüklendiği ve yaklaşık 20-30 metre yükseklikte sol taraftan spin(viril)’e girerek, 3 turdan sonra 4. turda sol taraftan kayalıklara çarptığı, rüzgarın etkisiyle sürüklenmenin yaşandığı, kanadın tekrar havalanarak, baş ve sağ omuz üzerinden esas darbeyi aldığı değerlendirilmektedir.
Tüm camianın önemli dersler çıkartması dileğiyle...

Kaza raporu için Mehmet Mercan kardeşimize teşekkür ederim. Bu kaza raporu vesilesi ile Abdullah ağabeye tekrar baş sağlığı diler, yakınlarına sabırlar temenni ederim.
Buda bize gösteriyorki, uçuşa geçmeden önce kontrollerimizi ve hazırlığımızı tam yapmamız gerekiyor. Kontrollerin en başındada ipler geliyor sanırım. Uzman arkadaşların ve hocalarımızın yorumları dahada önemli olacaktır. Abdullah ağabeye tekrar baş sağlığı dilerim.
Kazasız uçuşlar.
Saygılarımla.

[bartsay]

Tekrar Allah Rahmetini esirgemesin diyorum.
Benzeri Senirkentte Başıma geldi.
Ayrıntılı rapor için ayrıca teşekkür ederiz.

[SENERARSLAN]

Kaza raporu için teşekkür. Kanat dealer ı olan arkadaşların firmalara özellikle kanat fırfırları konusunda bir baskı yaparak bu konuyu çözmesi gerekiyor. Binlerce euro para verip aldığımız kanatlarda 3 kuruşluk fren fırfırının olmamasının bedeline bak. Kendi kanadımda da yoktu ekledim. Bu kaza raporu önemli. Gerçekten kontrollerde fark edilemeyen ama sonucunun bu denli önemli olduğu bir konu.

Havacılıkta kurallar kanla yazılmıştır. Bu kural bedeli ağır bir şekilde ödenerek yerini alacak.

[Lion06]

Fren ipindeki düğümün fotoğrafı...

[bartsay]

insanın boğazı düğümleniyor böyle bir görüntü karşısında
bir ara birkaç kanatta fırdöndü vardı
ancak sanırım kopma yıpranma nedeniyle pek kullanılmıyor.
Şenere katlıyorum dealer arkadaşlar en azından bu fotoğrafı üreticilerle paylaşmalı.

Benim yaşadığım olayda çok daha az kanadın sağ kulak yakınında benzer bir burulma olmuştu.
Kanat öyle kaydı ve geri sürüklendi ki daha fazla mücadele etmeden tepenin arkasındaki bir çimenliğe kontrollü bir şekilde stol ile indim. Bu durumda kanadı kontrol etmek çok zor oluyor.

Kanat bakımlarımıza firen iplerinin salınarak burgunun alınmasını da eklemeliyiz.

Kanadın şıkşıkları mıknatıslımıydı acaba? Mıknatıslı şıkşıklar çoğunlukla fren elciklerini salıyor taşıma esnasında böyle burgular oluşabiliyor.

Bazı özel sırt çantalarında kullanılan yıprandıkça değiştirilebilen amerikan cırtlar var. Bunlar kullanılırsa fren elcikleri daha kolay kolona yapışır, ayrılmaz ve taşıma anında burulmaz.

[ymcbayraktar]

Çok üzüldüğümüz bir olay arkadaşımıza bir kez daha rahmet kederli ailesine ve Camiamıza baş sağlığı diliyorum kalkıştan önce son kontrollerin tekrar tekrar dikkatli yapılması böyle bir olay karşısında düzeltme yapmanın imkansız olacağını düşünüyorum

[ZEMHERİ]

Bendede Graident montana var.Aynı şekilde frendeki fırfırların olmaması sebebiyle ipler çok dönüyordu. (Montananın firar kenarlarındaki iplerinde kaplama olmaması ve ince olması) çok kötü düğümlere sebeb oluyordu.Düğümü elimizle açmakta bile zorlanıyorduk.
Bende aynı şekide fren kollarını değiştirip rahat ettim.
Bu vesileyle tekrardan Abdullah Dede ye Allah Rahmet Eylesin...

[BOITANO]

Yazılan ve paylaşılan her kaza raporu, bizlere güvenlik konusunun ne kadar önemli olduğunu ve burada olduğu gibi, kalkış öncesi son kontrolun bir an unutulmasının nasıl da bir cana mal olduğunu anlatıyor.
Raporu yazan ve bizlerle paylaşan arkadaşımıza teşekkür ediyor, gökyüzü dostumuz Abdullah Dede'ye de Allah'tan rahmet diliyorum.

Bu tür raporların yazılmasına gerek olmaması dileğimle, güvenli uçuşlar.

Zayim Cemal Altay

[Peregrine]

Düğümlenmeler, fren ipinin burgu halinde dönmesi sonucu oluşabileceği gibi; ana düğümün üzerine, fren ipinin düğümden boşta kalan kısmını kısaltmak amacıyla atılan kördüğümün gevşeyip yukarı kayması ile de gerçekleşebilir. Bunun gibi arzu edilmeyen durumlarla karşılaşılmaması için, örneğin, ip değiştirmek üzere fren halkasının çıkartılıp yeniden takılması gerekirse, ipin boşta kalan kısmını kısaltmak için atılan düğümün kanat tarafına değil, fren halkası ile ana düğümün arasına atılması veya boşta kalan kısmın kendi içinde kördüğüm yapılması daha uygun olacaktır. Bu şekilde, son atılan düğüm gevşese dahi, yukarı çıkarak makaraya takılmayacaktır.

Daha önceden, uçtuğum bir kanatta, yukarıda bahsettiğim şekilde boşta kalan kısmın ana ipin üzerine kördüğüm atılması yoluyla kısaltılmış; gevşeyen düğüm, ana düğümün 10 santimetre kadar üstünde düğümlenmeye sebep olmuş ve frenlerin daha fazla yukarı çıkmasına engel olmuştu. Bu gibi durumlar da aynı şekilde, uçuş sırasında güvenliği tehlikeye sokabilir. Dikkat etmekte fayda var.

Benzer şekilde, hız çubuğunun ayarı yapılıp düğümlendikten sonra da, ipin boşta kalan kısmının kısaltılması için düğümleme yaparken bu durumun farkında olmak gerekir. Atılacak düğüm hız çubuğu ipinin kullanılan kısmındaysa (ana düğümün üst kısmı), ipin kalınlığını arttıracağından, bazı kuşamlarda (hız sistemi ipinin kuşamın içinden geçerek alt tarafından tekrar dışarı çıktığı tipte olanlar) ipin yukarı çıkmasını engelleyebilir, kanadın hız çubuğuna basılmış şekilde havalanmasına neden olabilir.

Konunun daha iyi anlaşılması için uygun bir zamanımda ilgili fotoğrafları da ekleyeceğim.

Güvenli uçuşlar,

Mete Emre

[ozgur.k]

Fren ipindeki düğümün fotoğrafı...

Bu düğüm, olaydan sonra da gerçekleşmiş olabilir. Yaralıya müdahale edilirken kimsenin fren şıkşıklarını yerine takmayı düşünmesini beklemem, ki şıkşıklar mıknatıslıysa malzeme taşınırken kolayca yerinden çıkabiliyor. Malzeme bilgisi sınırlı olan jandarma tarafından kanada el konulduğu için taşıma esnasında ve sonrasında fren kulpu sarkarak düğümlenmiş de olabilir. Abdullah Dede'nin belirtilen tecrübesi hesaba katıldığında böyle bir düğümü farketmeden kalkış yapmış olabileceği ihtimali bana biraz uzak gibi geldi.

3 kuruşluk fren fırfırının olmamasının bedeline bak...

Fren fırfırı tam olarak nedir? Resim paylaşılması mümkün mü?

[bartsay]

selam Özgür

Aslı fırfır değil fırdöndü

Olta Fırdöndü olarak google edersen görsellerden görürsün.

Freni tutan kolon uzantısına bulunan makaradan çıkmayacak şekilde konulacak minik bir topun altından elciklere yerleştirilen fırdöndü belki kopsa bile toplar makaraya takılı kalacağından avuç içine alınıp fren elciği olarak kullanılabilir.

Hatta fırdöndünün üst halkası makaradan çıkmayacak kadar büyük olursa bu bile yeterli olabilir.

[sedatkalkay]

Ben zaman içersinde arkadaşlarda gürdüğüm,firen ipi dönmesini gösteriyor,nasıl düzeltilmesi gerektiğini gösterip,dikkat edilmesi gerekli bir husus olduğunu vurguluyorum.
fotoğrafta gürdüğüm kadarıyla,yüzde yüz fren ipi burkulması gibi güzükmüyor(sadece benim görüşüm) eğer kanadın öteki freni açılp bakılırsa biraz daha net anlaşılabilir. eğer bu sorun doğru bir şekilde tespit edilir veya edilmiş ise çok büyük bir emniyet noksanlığıdır. Belkide hukuksal hakların devreye girmesi bile söz konusu olabilir...
Konuyu daha iyi bilen arkadaşların,dilırların,firma temsilcilerinin, bilemiyorum kanadın güvenliğinden sorumlu kişi, kurum veya firmaların konuyu biraz irdelemelerini temenni ediyorum.
saygılarımla
Sedat Kalkay

[BUBİANKA]

slm...öncelikle abdullah dedeye yine rahmet diliyorum.rapor için mehmet arkadaşa teşekkür ediyorum..benim için birden çok önemli oluveren şu fırdöndü yü ben takmalımıyım,takabilirmiyim..bu konuda bana fikren yardımcı olabilecek arkadaş varmı?yazarsanız sevinirim..herkese sağlıklı güzel uçuşlar...kib

[bartsay]

Cemal Abi kafamda birşeyler tasarladım geldiğimde NECO ile de tartışıp güzel bir şey oluştururuz,
malum Neco nun sanyi çevresi var.

Şık güzel minik ve hafif bir top lazım fır döndü halkasının geniş olması yetmiyor.
Bu nedenle makul bir fırdöndü ile bir top iş görecek bence
KİB........

[cincir]

Öncelikle hayatını kaybeden arkadaşımız için ne söylesek boş,olan ona oldu. Yakınlarına sabır diliyorum.

Bu düğümün kendi kendine olma ihtimali bence çok zor. Ben Abdullah Dede'nin yakını olsaydım savcılıktan bilirkişi incelemesi isterdim.

Bu arada ekteki fotoğrafta fırdöndü görülebilir,son derece faydalıdır.

[takyonxxx]

Abdullah abinin arkasından ne desek boş, güngörün dediği gibi. Eşine ve çocuklarına, ayrıca kendim de dahil yakın arkadaşlarına sabırlar dilerim. Abdullah abi, ucmak için hiçbir zaman acele etmezdi. Zaten dizindeki çapraz bağ yırtığı yuzunden herzaman dikkat eder tedbirini alırdı, asla aceleci ve zorlayıcı olmadı. Bu düğümü farketmeyeceğini sanmıyorum, sonradan olmuş olabilir. Hava koşulları tam olarak neydi bilmiyorum ama o gun çok ucusa uygun bir hava koşulu olmadığını hatırlıyorum. Sonucta akla gelmeyen, dusunulmeyen oldu ve onu kaybettik. Bundan sonra herkez bundan ders cıkartıp, hepimiz bir kat daha ucus oncesi ve ucuşa geciş aşaması kontrollerimizi yapmalı, limitlerimizi zorlamamalıyız. Benim de bir cok hatam oldu, fakat sukurki hala hayattayım. Tabi aldığım dersler cok. Kısacası bu camiada, bence nekadar iyi uctuğun önemli değil ama ne kadar sabırlı olduğun ve nekadar uzun yıllar uctuğun önemli. Ekteki dosyadaki bağlantı fırdondulu fren kulpları ve diğerleri için uygulanabilir diye biliyorum. Eger daha doğru bir yontem varsa paylaşınız hepimiz öğrenelim. Saygılar.

[SENERARSLAN]

Fırfır diyorum ama doğrusu Bartuğ'un dediği gibi fırdöndü. Freninde olmayanlar kendi takabilirler mi? Fren iplerinin boylarını iyi organize etmek gerek. Düğümleme şeklini Türkay resimlemiş. Bu arada ben U -TURN dealeri Tamer Çelik'e Almanya'ya gittiği zaman rica etmiştim getirmişti. Sadece fırdöndü olarak değil komple takım halinde getirmişti. Kendisine ulaşırsanız belli dönemlerde verdiği siparişlerle yine getirebilir muhtemelen.

Bir kaç şey eklemek istiyorum. Fren ipi bu duruma gelmez gibi bir kaç ifade okudum malesef geliyor. Take off ta çok arkadaşta bu duruma şahit oldum. Hatta bu kazadan sonra sık sık bu durumla karşılaşan arkadaşların varlığını anımsayarak kendilerini aradım. Muhtemelen her pilotun karşılaştığı bir durumdur. Uçuş esnasında ellerle farkında olmadan o ipleri (genelde aynı yöne) çeviririz. İndiğimizde de direk olarak frenleri kolona takarız. İpler dönmüş vaziyette kalır. Tekrar uçacağımız zaman frenleri kolondan ayırıp direk elimize alırız. Bu olayı şuna benzetin. Bir ipin ucuna ağırlık bağlayın ve çevirin. Düz durur ancak ağırlığı elinizle yukarı doğru kaldırın ipin kıvrıldığını görürsünüz. Aynı durum burada fren ipi içinde geçerli. Kıvrılmış ip kalkışta bir boşlukta büklüm büklüm olarak kıvrılır ve dönüş durumuna bağlı olarak rahatlıkla yukarıdaki duruma gelebilir.

Genel kontrollerde fren iplerini bu şekilde kontrol etmek pek yoktur. Hiç kimse kaza yapmak için çabalamaz. Bizim sporun adrenalin ve ego temelinde bir spor olduğunu hepimiz biliriz. Bazen adrenalinin damarlarımıza pompaladığı hormonun düşünce yapımıza hükmettiği olur. Kontrolsüz hareket edebiliriz. Meselede işte burayı kontrol edebilmek.

Diğer bir konu kaza raporunda belirtilen olaya bakınca havanın kısa sürede gösterdiği değişiklik aslında uçuşun iptal edilmesi gerektiğini gösteriyor. Kalkış hali ve hemen ardından 30-40 m irtifa alınması bu durumun açık göstergesi. Bu hale frende oluşan burgu ya da düğüm eklenince hepimizi üzen bu kazanın sebepleri ortaya çıkmış oluyor. Aslında benzeri bir kazayı arkadaşımda görmüştüm. O boyun bacak kalça kemiği kırıkları vs ile atlatmış 3 ay sabit yatmak ve vücudunda platinlerle yaşamak zorunda kalmıştı.

Benzeri olayların yaşanmaması temennisi ile kazasız uçuşlar dilerim.